DZIEN DOBRY – TU POLSKA GAZETA MARYNARSKA Imienia Kpt. Ryszarda Kucika (Rok
XXIV nr 361) (67601) 31 grudnia 2024r.
Pogoda
wtorek, 31 grudnia 7 st C
Zachmurzenie
Opady:40%
Wilgotnosc:91%
Wiatr:37 km/godz.
Dzien dobry Czytelnicy 🙂
Zycze Wam udanej zabawy Sylwestrowej i milego rozpoczecia 2025 roku 🙂
Ania Iwaniuk
Dowcip
Zona do meza o poranku …
-Kochnie , mialam sen ! Snilo mi sie ze mam wspaniala bransolete na dloni ,
wspaniale szfirowe kolczyki i wspanialy diamentowy naszyjnik . Nie wiem co
ten sen oznacza !?
Maz nie w ciemie bity , od razu wiedzial o co chodzi zonie i na nastepny
dzien kupil jej ……. ksiazke “Co znacza Twoje sny”
Taki byl rok w gospodarce. Dziesiec najwazniejszych wydarzen. Rewolucja
kadrowa w spolkach Skarbu Panstwa, realizacja pierwszych obietnic
wyborczych czy protesty zwiazane z Zielonym Ladem – to tylko niektore z
najwazniejszych wydarzen mijajacego roku. Obserwowalismy takze kryzys w
branzy motoryzacyjnej, a na jaw wychodzily kolejne nieprawidlowosci w
panstwowym biznesie, ujawniane przez media i audytorow. Oto nasze
subiektywne podsumowanie ostatnich 12 miesiecy w gospodarce.
1. Rewolucja kadrowa w panstwowych spolkach
Po przejeciu wladzy w Polsce nowa koalicja rzadzaca zaczela od porzadkow w
spolkach panstwowych. Doszlo nie tylko do wymiany prezesow najwazniejszych
z nich. Poznalismy takze skale naduzyc z czasow rzadow PiS, pojawily sie
informacje o falszywych etatach i niebotycznych zarobkach. Wymiana kadr w
spolkach kontrolowanych przez panstwo rozpoczela sie od zmian w radach
nadzorczych, dokonywanych przez walne zgromadzenia. W dalszej kolejnosci
rady rozpisywaly konkursy na stanowiska czlonkow zarzadow.
Na poczatku lutego stanowisko stracil owczesny prezes Orlenu Daniel
Obajtek. Z praca w zarzadzie PZU pozegnala sie takze znana z wysokich
zarobkow Malgorzata Sadurska. Tylko w 2023 roku miala zrobic ponad 2,5
miliona zlotych. W lutym Ernest Bejda, byly szef CBA, zostal natomiast
odwolany z zarzadu PZU, w ktorym tylko w ciagu roku zarobil 1,8 miliona
zlotych. To tylko kilka przykladow osob, ktore po zmianie wladzy stracily
intratne stanowiska w kontrolowanych przez panstwo firmach. Z czasem
kierownictwo nad najwazniejszymi polskimi spolkami zaczelo obejmowac nowe
kierownictwo, a wraz z nim nadeszly audyty i rozliczenia poprzednich
kierownictw. W grudniu Ministerstwo Aktywow Panstwowych wskazywalo, ze
audyty w spolkach Skarbu Panstwa pokazaly olbrzymia skale nieprawidlowosci.
Skierowano blisko 50 zawiadomien do prokuratury, a blisko 95 czlonkow
zarzadow spolek z udzialem Skarbu Panstwa nie otrzymalo absolutorium. –
Laczne straty wynikajace m.in. z nietrafionych inwestycji oraz
nieuzasadnionych wydatkow wynosza co najmniej kilkanascie miliardow zlotych
– mowil szef MAP Jakub Jaworowski. Przykladowo, wedlug audytu, ktorego
wyniki opublikowal Orlen, czlonkowie bylego zarzadu spolki, bez
uzasadnienia biznesowego, mieli wydac lacznie 43 mln zl. Wedlug raportu
spolki wydatki bylego prezesa zarzadu spolki obejmowaly
m.in.uslugi protetyczne oraz medycyny estetycznej. Z kolei audyt otwarcia w
Grupie PZU za lata 2016 – 2024 wykazal szkody na kwote ponad 700 milionow
zlotych. Wedlug spolki odkryte nieprawidlowosci dotycza miedzy innymi sfery
zatrudnienia, w tym fikcyjnych etatow i niebotycznie wysokich wynagrodzen,
ktore mialy nie wynikac z obiektywnych przeslanek.
2. Pierwszy rok rzadow, pierwsze zmiany w swiadczeniach socjalnych i dla
pracownikow
W 2024 roku wprowadzono w zycie wiele waznych przepisow, obejmujacych
zarowno swiadczenia spoleczne, jak i zmiany dla pracownikow. Inne wciaz
oczekuja na zakonczenie sciezki legislacyjnej i na decyzje poslow lub
podpis prezydenta.
Jedna z najglosniejszych zmian prawnych, ktore zostaly wprowadzone w 2024
roku bylo podwyzszenie kwoty swiadczenia wychowawczego z 500 zl do 800 zl.
Od 1 stycznia kwota ta zmienila sie automatycznie, co oznaczalo, ze rodzic
nie musial skladac zadnego dodatkowego wniosku. W 2024 roku wprowadzono
takze podwyzki dla pracownikow sfery budzetowej, w tym nauczycieli. Wzrost
wynagrodzen dla nauczycieli wyniosl 30 proc., a dla sfery budzetowej – 20
proc.
W 2024 roku w zycie weszlo swiadczenie Aktywny Rodzic. Nabor wnioskow do
programu ruszyl 1 pazdziernika. Program zaklada trzy swiadczenia dla
rodzicow dzieci od 12. do 35. miesiaca zycia. Sa to: Aktywni rodzice w
pracy, Aktywnie w zlobku i Aktywnie w domu. Rodzice moga otrzymac nawet
1900 zl, jezeli dziecko ma odpowiednie orzeczenie o niepelnosprawnosci.
Swiadczenia moga byc przeznaczane na pokrycie kosztow zlobku czy na
zorganizowanie innej opieki dla dziecka, gdy rodzic pracuje. W ramach
programu rodzice moga w danym miesiacu korzystac tylko z jednego
swiadczenia, jednak w trakcie jego obowiazywania mozna wielokrotnie
zmieniac rodzaj wsparcia.
W mijajacym roku uchwalono takze ustawe wprowadzajaca tak zwana rente
wdowia, czyli forme wsparcia pienieznego dla osob w wieku emerytalnym,
ktorzy stracili meza lub zone. Rente wdowia moga otrzymac kobiety majace co
najmniej 60 lat i mezczyzni powyzej 65 lat, pozostajacy do dnia smierci
malzonka we wspolnosci malzenskiej. Wnioski o rente wdowia bedzie mozna
skladac od 1 stycznia 2025 roku. Jedna z najwazniejszych ustaw
przeglosowanych przez Sejm byla rowniez ustawa w sprawie wolnej Wigilii.
Nowelizacja zaklada, ze od 2025 r. Wigilia bedzie dniem wolnym dla
wszystkich pracownikow, w tym pracownikow placowek handlowych, jednak trzy
niedziele przed Wigilia beda handlowe. Prezydent Andrzej Duda zdecydowal o
podpisaniu ustawy i skierowaniu jej do Trybunalu Konstytucyjnego w trybie
kontroli nastepczej. Jak tlumaczyla szefowa Kancelarii Prezydenta RP taka
decyzja zostala podjeta miedzy innymi ze wzgledu na uwagi organizacji
pracownikow, ze regulacja dyskryminuje pracownikow handlu.
W polowie grudnia prezydent podpisal natomiast natomiast nowelizacje
Kodeksu pracy wydluzajaca urlop macierzynskirodzicom wczesniakow.
Nowelizacja wprowadza do systemu prawnego, obok istniejacego urlopu
macierzynskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzynskiego, urlopu
ojcowskiego, urlopu rodzicielskiegonowa instytucje – uzupelniajacy urlop
macierzynski. Rodzice dzieci, ktore urodzily sie przed terminem lub
wymagaja hospitalizacji, beda mogli skorzystac z wydluzonego urlopu
macierzynskiego za kazdy tydzien pobytu w szpitalu. Maksymalny wymiar
urlopu zalezy od takich czynnikow jak termin urodzenia dziecka czy jego
waga. W 2024 roku sciezke legislacyjna przeszla takze ustawa przyznajaca
dodatek w wysokosci 2520 zlotych dla osob uprawnionych do renty socjalnej,
ktore sa calkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Dodatek
bedzie wyplacony w maju 2025 roku z wyrownaniem od stycznia. Mimo to
koalicji rzadzacej nie udalo sie zrealizowac wielu z obietnic wyborczych, w
tym tych z “100 konkretow na pierwsze 100 dni rzadow”, ktore stanowily
czesc programu wyborczego Koalicji Obywatelskiej. Nie podniesiono na
przyklad kwoty wolnej od podatku – z 30 tys. zl do 60 tys. zl czy nie
wprowadzono drugiej waloryzacji emerytur i rent przy inflacji
przekraczajacej 5 proc. W pierwszym roku rzadow nie wprowadzono takze wielu
propozycji innych ugrupowan koalicyjnych takich jak “akademik za zlotowke”
Trzeciej Drogi czy dodatkowych swiadczen dla seniorow jak “Senioralny bon
turystyczny” z programu Lewicy.
3. Wakacje dla przedsiebiorcow i obnizenie skladki zdrowotnej
W 2024 w zycie weszly takze wazne zmiany dla przedsiebiorcow. Jedna z nich
sa wakacje skladkowe dla firm. Od poczatku listopada mikroprzedsiebiorcy
moga skladac wnioski o zwolnienie z oplacania skladek na wlasne
ubezpieczenia spoleczne w jednym, wybranym przez siebie miesiacu w kazdym
roku kalendarzowym.
Wprowadzono rowniez ustawe, ktora umozliwia skorzystanie przez czesc
przedsiebiorcow z tak zwanego kasowego PIT. Do tej pory w podatku
dochodowym od osob fizycznych zasada byl tzw. memorialowy sposob ustalania
przychodow z dzialalnosci gospodarczej. Oznacza to, ze dla przedsiebiorcow
przychod z dzialalnosci gospodarczej powstaje z data wystawienia faktury,
wykonania uslugi lub wydania towaru, niezaleznie od tego, czy otrzymali
nalezna im zaplate. W konsekwencji przedsiebiorcy musza zaplacic podatek
dochodowy od przychodu, ktorego jeszcze faktycznie nie otrzymali. W
przypadku metody kasowej data powstania przychodu bedzie dzien uregulowania
naleznosci, nie pozniejszy niz dzien uplywu 2 lat, liczac od dnia
wystawienia faktury, badz dzien likwidacji dzialalnosci gospodarczej.
Regulacje zaczna obowiazywac od stycznia 2025 roku. Miniony rok uplynal pod
znakiem debaty dotyczacej wysokosci skladki zdrowotnej i sposobie
odkrecenia reformy podatkowej PiS. Tarcia koalicyjne dotyczyly miedzy
innymi skali obnizki obciazen dla firm. Ostatecznie prezydent podpisal
ustawe zmieniajaca zasady naliczania skladki zdrowotnej przy zbyciu srodkow
trwalych, ktore juz nie bedzie obligatoryjnie zwiekszac podstawy naliczania
skladki. Przedsiebiorca bedzie samodzielnie decydowal, czy brac pod uwage
przychody ze sprzedazy srodkow trwalych przy liczeniu podstawy skladki.
Ustawa obniza takze minimalna podstawe wymiaru skladki placonej przez
przedsiebiorcow do 75 proc. minimalnego wynagrodzenia.
Rzadzacy deklarowali, ze zmiany nie wplyna na poziom srodkow w dyspozycji
NFZ, bo ubytek wplywow z tytulu skladki zdrowotnej bedzie rekompensowany z
budzetu panstwa. Nowelizacja ma wejsc w zycie 1 stycznia 2025 r.
4. Decyzja o przyszlosci megalotniska
W czerwcu premier Donald Tusk oglosil decyzje nowego rzadu dotyczaca budowy
Centralnego Portu Lotniczego. Wczesniej nie bylo jasne, czy nowa koalicja
bedzie kontynuowac projekt zainicjowany przez rzad PiS. Na specjalnej
konferencji prasowej przedstawiono nowy plan dla polskiego lotnictwa, ktory
zaklada powstanie lotniska CPK w Baranowie, modernizacje Okecia, rozbudowe
lotniska w Modlinie, a takze zmiane planu kolejowego, wzgledem tego
zaprezentowanego przez poprzednia wladze. Premier przekonywal, ze dzieki
wprowadzonym modyfikacjom przebiegu planowanych linii kolejowych,
radykalnie zmniejszy sie liczba koniecznych wywlaszczen. Poczatkiem budowy
nowej sieci kolejowej ma byc tzw. “Y”, czyli linia kolei duzych predkosci,
laczaca Warszawe z Lodzia, a nastepnie w okolicy Sieradza rozgaleziajaca
sie w kierunku Poznania i Wroclawia. Zaktualizowano takze – i jak
przekonywano – urealniono harmonogramy programu inwestycyjnego.
Na poczatku wrzesnia rozpoczal sie proces nabycia nieruchomosci niezbednych
do powstania, planowanej w ramach CPK, linii kolejowej na odcinku Warszawa
– Lodz. Wiceminister infrastruktury, pelnomocnik rzadu ds. CPK Maciej Lasek
podczas wystapienia w Sejmie poinformowal, ze do listopada 2024 roku
podpisano kilkadziesiat umow zwiazanych z CPK na laczna kwote okolo 650
milionow zlotych.
5. Zielony Lad i protesty rolnikow
Tematy zwiazane z rolnictwem, w duzej mierze dotyczace unijnego programu
Europejski Zielony Lad, zdominowaly kampanie wyborcza do Parlamentu
Europejskiego i to nie tylko w Polsce. Chodzi o pakiet legislacyjny, ktory
ma doprowadzic do osiagniecia przez Wspolnote neutralnosci klimatycznej w
2050 r. poprzez redukcje emisji w wielu sektorach, w tym w rolnictwie.
Jego najwazniejsze zapisy spotkaly sie z gwaltownym sprzeciwem rolnikow w
Polsce i calej Europie. Protestujacy rolnicy uwazali, ze zalozenia
przewidziane w Zielonym Ladzie byly zbyt ambitne i beda stanowic dla nich
zbyt duze obciazenie. Ich sprzeciw budzil m.in. przewidziane w strategii
“od pola do stolu” ograniczenie stosowania pestycydow w krajach Unii o 50
proc. do 2030 roku, ograniczenie stosowania nawozow o co najmniej 20 proc.
i ograniczenie sprzedazy srodkow przeciwdrobnoustrojowych o 50
proc. Watpliwosci budzil rowniez obowiazek ugorowania 4 proc. gruntow
ornych. Protesty rolnikow polegaly na blokowaniu drog dojazdowych do miast
wojewodzkich oraz tras szybkiego ruchu. Rolnicy domagali sie m.in.
odstapienia od przepisow europejskiego Zielonego Ladu i uszczelnienia
granic przed naplywem produktow rolno-spozywczych spoza panstw UE. W
polowie maja kraje unijne w Radzie Unii Europejskiej ostatecznie
zatwierdzily zmiany we Wspolnej Polityce Rolnej (WPR), ktore zniosly czesc
wymogow zwiazanych z dekarbonizacja rolnictwa. Rolnicy zostali zwolnieni z
obowiazku przeznaczania minimalnej czesci swoich gruntow ornych na obszary
nieprodukcyjne, takie jak grunty ugorowane. Obowiazek zostal zastapiony
zachetami – nieuprawianie czesci gruntow ornych nie bedzie wiazalo sie z
utrata doplat w ramach WPR. Rolnicy beda mogli jednak za to otrzymac
dodatkowe wsparcie finansowe.
6. Kryzys branzy motoryzacyjnej
W mijajacym roku swiatowe naglowki co chwila donosily o pogarszajacej sie
kondycji branzy motoryzacyjnej. Jesienia pojawily sie informacje o planach
Volkswagena, obejmujacych zamkniecia przynajmniej trzech niemieckich fabryk
i tym samym zlikwidowania dziesiatki tysiecy miejsc pracy. Po raz pierwszy
w 87-letniej historii koncernu rozwazane jest zamkniecie zakladow w
Niemczech.
W grudniu Reuters poinformowal, ze fabryka Audi w Brukseli zakonczy
produkcje 28 lutego 2025 roku. Agencja powolala sie na informacje
przekazana przez rzecznika spolki. Firma oswiadczyla, ze nie znaleziono
alternatywnego rozwiazania, ktore uchroniloby zaklad przed zamknieciem.
Marka Audi nalezy do Volkswagen Group. Mamy do czynienia z punktem zwrotnym
w calym przemysle motoryzacyjnym. Hossa, z ktorej korzystala cala niemiecka
branza, dobiegla konca. Mamy nowa konkurencje. Zwlaszcza z Chin. Zmiany
technologiczne wplywaja na strukture ugruntowanych firm, takich jak
Volkswagen – wyjasnial Stefan Bratzel, ekspert Center of Automotive
Management.
Kryzys zwiazany z zaostrzajaca sie chinska konkurencja dotknal nie tylko
europejska branze. Pod koniec grudnia Honda i Nissan oficjalnie rozpoczely
rozmowy w sprawie fuzji. Producenci chca zakonczyc negocjacje w okolicach
czerwca 2025 roku, a nowa spolka holdingowa ma powstac w sierpniu 2026
roku. W wyniku fuzji moze powstac trzecia co do wielkosci grupa
motoryzacyjna na swiecie pod wzgledem sprzedazy pojazdow po Toyocie i
Volkswagenie.
Zagraniczne media komentowaly, ze polaczenie firm to w istocie remedium na
kryzys w tych dwoch firmach. Zarowno Honda, jak i Nissan, podobnie jak inni
producenci samochodow, zmagaja sie z rosnaca konkurencja ze strony firm
pochodzacych z Chin.
7. Jednak bez doplat do kredytow. Zmiana sytuacji na rynku mieszkaniowym
Jednym z najbardziej zacieklych sporow koalicyjnych mijajacego roku byl ten
o “Kredyt zero procent”. Nowy kredyt mieszkaniowy, zastepujacy Bezpieczny
Kredyt 2 proc. i rodzinny kredyt mieszkaniowy, mial zapewnic finansowe
wsparcie w formie doplat do rat. Zgodnie z propozycja, warunkiem uzyskania
doplat w ramach projektu mialoby byc spelnienie kryterium dochodowego,
ktore oparto o pierwszy prog podatkowy, czyli roczny dochod na poziomie 120
tys. zl brutto.
Przeciwnicy tego rozwiazania argumentowali, ze programy doplat do kredytow
z pieniedzy podatnikow prowadza do wzrostu cen nieruchomosci i sa tylko
transferem pieniedzy z kieszeni podatnikow do portfeli deweloperow. Takie
tezy glosili politycy Polski 2050, a jedna z glownych oponentek
wprowadzenia takiego rozwiazania byla wywodzaca sie z tego ugrupowania
ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pelczynska-Nalecz.
Dwukrotnie w mediach zegnala kredyt zero procent. Raz jej wypowiedz zostala
nawet skontrowana przez premiera Donalda Tuska, ktory przekonywal, ze
“fakty sa inne”. Rozwiazanie krytykowali wielokrotnie takze politycy
Lewicy. Pomyslem tych partii na rozwiazanie problemu mieszkalnictwa w
Polsce jest budowa tanich mieszkan na wynajem, ktore buduje samorzad za
pieniadze z budzetu.
Pod koniec grudnia minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk oglosil,
ze nie bedzie kredytu 0 proc., a program mieszkaniowy rzadu zostanie
zaprezentowany w pierwszym kwartale przyszlego roku. – Polska ma najwyzsze
oprocentowanie w Unii Europejskiej kredytow mieszkaniowych, blisko
dwukrotnie wyzsze niz srednia europejska, wiec musimy znalezc rozwiazanie,
ktore w tym zakresie Polakom pomoze – powiedzial.
Mijajacy rok przyniosl schlodzenie na rynku mieszkaniowym po boomie
zwiazanym z “Bezpiecznym kredytem 2 proc.” Eksperci zwracali uwage nie
tylko na rosnaca podaz, ale rowniez nawet na punktowe spadki ceny metra
kwadratowego. W jednym z ostatnich raportow eksperci GetHome.pl zwracali
uwage, ze spadek sprzedazy mieszkan na rynku wtornym pociagnal za soba w
listopadzie obnizke ceny metra kwadratowego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu
i aglomeracji slaskiej.
Ksztaltowanie sie cen w przyszlym roku pozostaje zagadka. Prezes Zwiazku
Bankow Polskich Tadeusz Bialek zwracal uwage, ze rzadowa decyzja dotyczaca
programu kredytowego moze miec “paradoksalny skutek”. – Wielu potencjalnych
kredytobiorcow, ktorzy wstrzymywali sie z wnioskami, zacznie je teraz
skladac – ocenil.
8. Problemy panstwowych spolek
W polowie roku zaczelo byc glosno o problemach finansowych PKP Cargo,
najwiekszego kolejowego przewoznika towarowego w Polsce. Przelozyly sie one
na potezne zwolnienia. Zarzad PKP Cargo zlozyl 27 czerwca w Sadzie
Rejonowym w Warszawie wniosek o otwarcie wobec spolki postepowania
sanacyjnego, co mialo na celu poprawe sytuacji finansowej oraz
plynnosciowej spolki. Zarzad spolki zapowiedzial takze przeprowadzenie
zwolnien grupowych.Pierwotnie mialy one objac do 30 proc. zatrudnionych,
czyli do 4142 pracownikow w roznych grupach zawodowych; ostatecznie ma byc
to jednak prawie 3800 osob.
Jak przekonywal zarzad PKP Cargo, pierwsze osoby zatrudnione wczesniej w
PKP Cargo znalazly nowa prace na podstawie listow intencyjnych, ktore
spolka podpisala z 17 innymi firmami.
Pod koniec listopada PKP Cargo poinformowalo, ze spolki nie stac obecnie na
splacenie wszystkich zobowiazan wobec swoich pracownikow, dlatego
zdecydowalo o odlozeniu w czasie splaty duzej czesci odpraw, odszkodowan,
nagrod i ekwiwalentow.
Jak napisano w komunikacie, spolke ciagnelo na dno rekordowe zadluzenie
wynoszace ponad 5,2 mld zl oraz ogromne koszty m.in. plac czy rat
leasingowych.
Nowe kierownictwo obwinialo za sytuacje spolki dzialania poprzednich wladz,
zarowno politycznych, jak i biznesowych. W czerwcu zarzad PKP Cargo zlozyl
w Prokuraturze Okregowej w Warszawie zawiadomienie o podejrzeniu
popelnienia przestepstwa na szkode spolki przez osoby bedace czlonkami
zarzadu w latach 2022 – 2023. We wrzesniu PKP Cargo poinformowalo natomiast
w raporcie biezacym o zlozeniu zawiadomienia do prokuratury w sprawie
podejrzenia popelnienia przestepstwa przez bylego ministra aktywow
panstwowych Jacka Sasina.
Chodzilo o decyzje bylego rzadu dotyczace transportu wegla z nadbaltyckich
portow. Wedlug spolki decyzje te stanowily ingerencje w wolnosc
dzialalnosci gospodarczej. Argumentowano, ze ich realizacja wiazala sie nie
tylko z koniecznoscia poniesienia kosztow transportu, ale takze m.in.
rezygnacja z zakontraktowanych zlecen.
– Spolka rzuca sie na to zadanie, troche jak Reksio na szynke i zdejmuje
weglarki z intratnych kontaktow, nie podstawia klientom, a one jada pod
Szczecin, Gdynie i czekaja na ten szlam, jak sie okazalo, a nie wegiel –
powiedzial w lipcu programie “Jeden na Jeden” na antenie TVN24 pelniacy
obowiazki prezesa PKP Cargo Marcin Wojewodka.
Organizacje zwiazkowe i zarzad PKP Cargo wystosowaly do premiera pismo, w
ktorym wnosily o pilne wyplacenie rekompensaty za transport 4,5 mln ton
wegla na terenie calego kraju.
Z kryzysem zmagala sie takze Poczta Polska. W sierpniu spolka
zapowiedziala, ze przeprowadzi w tym roku optymalizacje zatrudnienia. Jak
przekazal prezes spolki Sebastian Mikosz, plan dobrowolnych odejsc
pracownikow mial objac okolo 9 tysiecy osob.
Takze w tym miesiacu wiceminister aktywow panstwowych Jacek Bartminski
poinformowal o przelaniu prawie 750 milionow zlotych na konto Poczty
Polskiej na pokrycie strat z lat 2021-2022. Z kolei w polowie listopada
Komisja Europejska zatwierdzila, na podstawie unijnych przepisow
dotyczacych pomocy panstwa, plany Polski przekazania rekompensaty Poczcie
Polskiej za jej obowiazek swiadczenia powszechnych uslug pocztowych w
latach 2021 – 2025. Chodzi o 865 milionow euro.
Najwyzsza Izba Kontroli (NIK), ktora kontrolowala inwestycje spolki w
latach 2020-2023, wykryla nieprawidlowosci w Poczcie Polskiej na ponad 113
milionow zlotych.
W majowym wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej Sebastian Mikosz ocenil,
ze Polska Poczta jest “w stanie smierci klinicznej”. – Serce bije, ale
glowa przestala dzialac. Serce to sa ludzie. A glowa to sa decyzje
strategiczne. Przez ostatnie 8 lat firma zostala doprowadzona do
praktycznego wyjscia z rynku. Mam o to gigantyczny zal. Poczta Polska jest
nie tylko spolka Skarbu Panstwa, ale tez firma pelniaca funkcje
panstwotworcza – zaznaczyl.
9. 1,6 miliarda straty, utrata kontroli nad kluczowa inwestycja, czyli
kolejne afery Orlenu
W 2024 na swiatlo dzien wyszly kolejne afery i kontrowersje zwiazane z
Orlenem z czasow prezesury Daniela Obajtka.
W grudniu tego reporterzy Lukasz Fratczak z TVN24 i Szymon Jadczak z
Wirtualnej Polski opublikowali nowe ustalenia dotyczace inwestycji Olefiny
III, czyli najwiekszej i najdrozszej inwestycji Orlenu z czasow prezesury
Daniela Obajtka. Dziennikarze dotarli do niepublikowanych wczesniej
dokumentow, w tym umow oraz materialow z posiedzen rady nadzorczej. Wynika
z nich, ze kluczowa inwestycja Orlenu zostala uzalezniona od najbogatszego
Polaka, Michala Solowowa. Informator dziennikarzy przekazal im, ze Orlen
budujac Olefiny w ostatniej chwili wydzielil dzialke w srodku budowy
Olefin, a nastepnie wydzierzawil ja najbogatszemu Polakowi Michalowi
Solowowi i zawarl z nim dlugoletnia umowe na produkcje budatadienu wlasnie.
W ten sposob spolka Synthos Michala Solowowa, jednego z wielu klientow
odbierajacych produkty Olefin, stala sie kluczowym partnerem Orlenu.
Instalacja butadienowa jest waznym fragmentem Olefin. Jezeli instalacja
Synthosu, z jakiegokolwiek powodu, nawet na chwile przestanie dzialac,
wtedy najdrozsza czesc Orlenu, krater parowy, rowniez nie bedzie pracowac.
W kwietniu br. pojawily sie natomiast doniesienia medialne dotyczace
szwajcarskiej spolki Orlenu OTS. W polowie kwietnia br. “Rzeczpospolita”
pisala, ze Agencja Bezpieczenstwa Wewnetrznego w 2022 r. probowala
zablokowac powolanie na stanowisko prezesa spolki Orlen Trading Switzerland
Samera A. Powodem mialy byc podejrzenia o arabski ekstremizm.
Na poczatku kwietnia Orlen poinformowal takze o stracie w wysokosci prawie
1,6 mld zl przez poprzedni zarzad OTS. Chodzi o zaliczki, ktore trafily do
posrednikow zajmujacych sie handlem ropa naftowa. Najwiecej pieniedzy mial
otrzymac 25-latek z Hongkongu, ktory zaledwie kilka lat wczesniej zalozyl
firme w Dubaju. Ropa nigdy nie trafila do Polski.
Pod koniec grudnia prokurator generalny Adam Bodnar skierowal wnioski o
uchylenie immunitetow politykow zwiazanych z bylym obozem rzadzacym, w tym
obecnego europosla PiS Daniela Obajtka. – niedopelnienia obowiazkow i
przekroczenia uprawnien przez w celu osiagniecia korzysci osobistej.
Chodzilo o zawarcie przez Orlen dwoch umow na uslugi detektywistyczne z
firma wskazana przez Obajtka. Jak powiadomila rzeczniczka prokuratura
generalnego Anna Adamiak, z raportow firmy detektywistycznej wynika, ze
celem dzialania bylo pozyskanie informacji osobistych o osobach, ktore
wowczas byly czlonkami partii opozycyjnej.
Jak informowal w kwietniu prokurator krajowy Dariusz Korneluk, w
prokuraturze tocza sie trzy glowne sledztwa zwiazane z Orlenem, takze
dotyczace spraw, ktore obejma zdarzenia z poprzednich latach. Dotycza one
fuzji Orlenu z Lotosem, zanizonych ceny paliw jesienia 2023 roku i
przekazania ponad 1,5 miliarda zlotych bez nadzoru spolce Orlen Trading
Switzerland (OTS).
10. Wielka umowa handlowa i obawy producentow
Pod koniec grudnia Unia Europejska i Wspolny Rynek Poludnia Mercosur
(Brazylia, Argentyna, Urugwaj, Paragwaj i Boliwia) zakonczyly negocjacje w
sprawie umowy o wolnym handlu. Umowie sprzeciwia sie Francja, Polska i
Wlochy.
Przewodniczaca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przekonywala, ze
dzieki porozumieniu firmy z Unii Europejskiej zaoszczedza ponad 4 mld euro
rocznie na clach eksportowych przy jednoczesnym rozszerzeniu unijnego rynku
oraz zagwarantowaniu wzrostu gospodarczego i miejsc pracy dla wszystkich
stron umowy. Mimo takich zapewnien, umowa budzi jednak sprzeciw
europejskich rolnikow, ktorzy obawiaja sie zalewu unijnego rynku przez
tanie produkty rolne z krajow takich jak Brazylia czy Argentyna. Chodzi m.in.
o mieso drobiowe, ktorego Brazylia jest najwiekszym eksporterem na swiecie.
Budzi to szczegolne obawy polskich producentow, gdyz nasz kraj jest z
najwiekszym eksporterem drobiu w Unii Europejskiej i trzecim na swiecie po
Brazylii i Stanach Zjednoczonych.
Mercosur, czyli Wspolny Rynek Poludnia (Mercado Común del Sur), to
organizacja regionalna skupiajaca kraje Ameryki Poludniowej, naleza do
niej: Brazylia, Argentyna, Urugwaj, Paragwaj i Boliwia.
Umowa musi byc jeszcze ratyfikowana przez kraje czlonkowskie.
Jimmy Carter nie zyje. Byly prezydent USA mial 100 lat. Byly prezydent USA
Jimmy Carter, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, zmarl w wieku 100 lat.
Carter byl 39. prezydentem USA, w latach 1977-1981. Bialy Dom poinformowal
w komunikacie, ze 9 stycznia 2025 roku bedzie dniem zaloby narodowej w
calych Stanach Zjednoczonych po smierci Cartera.
W pazdzierniku Carter obchodzil swoje 100. urodziny. Wtedy w jego rodzinnej
Georgii hucznie obchodzono okragly jubileusz – odbyl sie wtedy miedzy
innymi koncert wraz z przelotem mysliwcow.
Jimmy Carter – biografia
James Earl Carter urodzil sie 1 pazdziernika 1924 roku w Plains w
poludniowo-zachodniej Georgii jako dziecko farmerow uprawiajacych orzeszki
ziemne i wlascicieli lokalnego sklepu. W 1946 roku ukonczyl Akademie
Marynarki Wojennej w Annapolis i do 1953 roku sluzyl jako oficer na
okretach podwodnych, zajmujac sie m.in. serwisowaniem reaktorow jadrowych
okretow. Po skonczeniu sluzby przejal czesc gospodarstwa po ojcu, zajmujac
sie uprawa orzeszkow i juz jako zasobny biznesmen i znany z
antyrasistowskich pogladow czlonek kosciola baptystow zostal wybrany do
stanowego Senatu Georgii w 1962 roku, rozpoczynajac polityczna kariere. W
1971 roku zostal gubernatorem stanu, oglaszajac w przemowieniu
inauguracyjnym, ze “czas dyskryminacji rasowej sie skonczyl”, choc w
kampanii wyborczej zdarzalo mu sie uderzac w rasistowskie tony, zabiegajac
– z powodzeniem – o poparcie konserwatywnych wyborcow w stanie.
Juz trzy lata pozniej, wciaz jeszcze jako malo znany w skali kraju polityk,
oglosil start w wyborach prezydenckich i mimo poczatkowych drwin z jego
niklej popularnosci, pokonal swoich rywali w prawyborach demokratow, a
pozniej rowniez owczesnego prezydenta Geralda Forda. Wedlug Donalda
Pienkosa, historyka z Uniwersytetu Wisconsin-Milwaukee, zwyciestwo w
wyborach Carter zawdzieczal m.in. glosom Polonii. To m.in. efekt
telewizyjnej debaty wyborczej, podczas ktorej Ford twierdzil, ze Europa
Wschodnia nie znajduje sie pod dominacja ZSRR i ze nie sadzi, by “Polacy
czuli sie zdominowani przez ZSRR”.
Jak wspomnial byly ambasador w Warszawie Daniel Fried, ktory zaczynal
kariere dyplomatyczna w administracji Cartera, 39. prezydent USA mial duze
zaslugi we wsparciu opozycji demokratycznej w Polsce i doprowadzil do
zasadniczych zmian w polityce Waszyngtonu wobec bloku wschodniego. Glowna w
tym role odegral jego doradca ds. bezpieczenstwa narodowego Zbigniew
Brzezinski. Kissinger, ktory prowadzil polityke Forda i Nixona, byl
konserwatysta, wierzyl w zasady wyznawane przez Bismarcka: stabilnosc
dzieki rownowadze sil. Brzezinski byl Polakiem. Wierzyl w stabilnosc dzieki
demokratycznej legitymacji wladz. Ostatecznie rowniez byl realista, ale to,
co zapamietalem z tego czasu, to uzycie praw czlowieka jako ideologicznej
broni przeciwko Zwiazkowi Sowieckiemu – mowil Fried. Jak dodal, gdyby Henry
Kissinger pozostal glownym architektem amerykanskiej polityki,
prawdopodobnie nie bylby zainteresowany wspieraniem Solidarnosci, jako
destabilizujacego czynnika.
– Brzezinski – a za nim Carter – rozpoznal w tym potencjal, podobnie jak w
roli Jana Pawla II. I o ile Kissinger i poprzednie administracje USA
postrzegaly Polske i inne kraje po prostu jako czesc sowieckiego imperium,
to polityka Cartera byla oparta na bardziej zroznicowanym podejsciu,
traktujac kazdy z krajow Ukladu Warszawskiego osobno – ocenil dyplomata.
Jak dodal, mimo dzielacych ich roznic Ronald Reagan, ktory pokonal Cartera
w kolejnych wyborach, byl w duzej mierze kontynuatorem tego podejscia. W
innych obszarach prezydentura Cartera byla jednak znacznie mniej udana i
naznaczona wieloma kryzysami, wewnetrznymi i zewnetrznymi: stagflacja
(stagnacja gospodarcza polaczona z inflacja), kryzysem naftowym, wypadkiem
w elektrowni jadrowej Three Mile Island, rewolucja islamska w Iranie czy
sowiecka inwazja Afganistanu. Choc jako prezydent mial na swoim koncie
osiagniecia – takie jak porozumienia z Camp David, gdzie doprowadzil do
uznania panstwa Izrael przez Egipt – to cieniem na jego wizerunku
ostatecznie polozyl sie kryzys w Iranie w zwiazku z napadem studentow na
amerykanska ambasade w Iranie i wzieciem 55 pracownikow placowki za
zakladnikow. Mimo nalozenia sankcji, a pozniej nieudanej militarnej proby
odbicia wiezniow, Carter nie zdolal ich uwolnic do konca swojej
prezydentury. Iranski rezim, dazac do porazki wyborczej Cartera – ktory
popieral obalonego szacha Iranu, a kiedy ten umieral na raka, dal mu
schronienie w USA – uwolnil ich pierwszego dnia prezydentury Reagana, ktory
pokonal urzedujacego prezydenta miazdzaca przewaga glosow elektorskich:
489-49.
Carter byl jednym z zaledwie 10 prezydentow USA, ktorzy sluzyli tylko przez
jedna kadencje (Joe Biden bedzie jedenastym) i przez dlugi czas byl uwazany
przez historykow za jednego z najgorszych. Te opinie zaczely zmieniac sie w
ostatnich latach, miedzy innymi za sprawa zmieniajacej sie perspektywy
historycznej i jego dzialalnosci po prezydenturze. Po klesce w
wyborach Carter wrocil do rodzinnego Plains i odszedl z aktywnej polityki.
Poswiecil sie dzialalnosci spolecznej i humanitarnej, osobiscie angazujac
sie w dzialania chrzescijanskiej organizacji Habitat for Humanity budujacej
domy dla ubogich. Zalozyl tez Carter Center, organizacje poswiecona
promocji pokoju, praworzadnosci, praw czlowieka i zwalczaniu chorob
zakaznych. Za swoja dzialalnosc zdobyl w 2002 roku Pokojowa Nagrode Nobla
jako trzeci w historii amerykanski prezydent po Theodorze Roosevelcie i
Woodrowie Wilsonie.
Mimo postepujacego wieku Carter pozostawal stale zaangazowany w
dzialalnosc. W 2014 roku wydal swoja autobiografie, ciagle wykladal tez na
Uniwersytecie Emory w Atlancie i uczyl dzieci religii w niedzielnej szkole
przy kosciele baptystycznym w Plains.
W koncu podupadl na zdrowiu i w lutym 2023 roku trafil pod opieke
hospicyjna, a kilka miesiecy pozniej wstrzasnela nim smierc zony, Rosalynn,
z ktora przezyl wspolnie 77 lat.
Dzien zaloby narodowej
Prezydent USA Joe Biden zarzadzil w nocy z niedzieli na poniedzialek (czasu
polskiego), ze 9 stycznia 2025 roku bedzie dniem zaloby narodowej w calych
Stanach Zjednoczonych po smierci Cartera – poinformowal Bialy Dom w
komunikacie.
“Wzywam narod amerykanski do zgromadzenia sie tego dnia w swoich miejscach
kultu, aby oddac hold pamieci prezydenta Jamesa Earla Cartera” – oglosil
Biden.
“To byla jedyna mozliwa decyzja”. Dlaczego? Tlumaczy sedzia Wrobel.
Panstwowa Komisja Wyborcza naprawde nie mogla zrobic nic innego –
powiedzial w programie “Tak jest” w TVN24 profesor Wlodzimierz Wrobel,
sedzia Izby Karnej Sadu Najwyzszego. Wyjasnial, ze nieuznawana Izba
Kontroli SN to organ, ktory “nie mogl spowodowac skutku w postaci wydania
zalecen dla PKW”. W sierpniu PKW zdecydowala o odrzuceniu sprawozdania
komitetu wyborczego PiS z wyborow parlamentarnych z 2023 roku. Partia
zaskarzyla te decyzje. 11 grudnia Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw
Publicznych Sadu Najwyzszego uznala skarge PiS.
Sprawa wrocila do PKW, ale Komisja odroczyla posiedzenie do czasu
“systemowego uregulowania przez konstytucyjne wladze RP”, a nastepnie nie
podjela w trybie obiegowym uchwaly w sprawie sprawozdania PiS. Nastepne
posiedzenie PKW w tej sprawie wyznaczono na poniedzialek.
“To byla jedyna mozliwa decyzja”
O dzialaniach PKW mowil w programie “Tak jest” w TVN24 Wlodzimierz Wrobel,
sedzia Izby Karnej Sadu Najwyzszego. Mysle, ze ta wczesniejsza decyzja PKW
byla jedyna mozliwa decyzja, bo coz innego mozna zrobic? Zostala stworzona
pewna przestrzen dla politykow, aby wymyslili jakas droge poradzenia sobie
z nierozpoznaniem zazalenia na decyzje PKW przez Sad Najwyzszy – powiedzial.
Stwierdzil, ze “problem zostal stworzony przez (pierwsza prezes SN – red.)
profesor Malgorzate Manowska”. – Swiadoma tego, jakie jest orzecznictwo
Trybunalow, orzeczenia SN, jakby na zlosc to zazalenie skierowala do
organu, ktory nie mogl spowodowac skutku w postaci wydania zalecen dla
Panstwowej Komisji Wyborczej. PKW naprawde nie mogla zrobic nic innego –
mowil.
“Chaos nie przelozy sie na przejmowanie urzedu przez nowo wybranego
prezydenta”
Wrobel byl pytany, jak mogloby wygladac orzekanie o waznosci wyborow
prezydenckich przy obecnym sporze dotyczacym Izby Kontroli SN. –
Szczesliwie polska Konstytucja nie uzaleznia mozliwosci objecia urzedu
przez nowo wybranego prezydenta od tego, ze jakis sad, w szczegolnosci Sad
Najwyzszy, stwierdzi waznosc jego wyboru. Ta istotna kompetencja Sadu
Najwyzszego polega na stwierdzeniu niewaznosci wyborow, bo gdyby tak sie
stalo, trzeba byloby na nowo te wybory przeprowadzic. Rzeczywiscie SN
wydaje uchwale o stwierdzeniu waznosci, ale ona ma charakter jedynie
potwierdzajacy, od tego nie zalezy objecie urzedu prezydenta – mowil.
Stwierdzil, ze “chaos, ktory istnieje w czesci sadownictwa, szczesliwie nie
przelozy sie na przejmowanie urzedu przez nowo wybranego prezydenta”.
Wyjasnial, ze “problemem jest, ze w ustawie o Sadzie Najwyzszym, kiedy ja
zmieniano, aby przejmowac polityczna kontrole nad SN, wymyslono ten organ
nadzwyczajny, jakim jest Izba Kontroli Nadzwyczajnej”. – Mial byc to sad od
spraw politycznych. Konstytucja wprost zakazuje tworzenia takich sadow.
Trybunaly miedzynarodowe uznaly, ze to sad nie jest, a przynajmniej nie
moze orzekac jako sad. Wobec tego tu mamy klopot – w ustawie o SN wskazuje
sie, ze ta Izba powinna orzekac o waznosci, niewaznosci wyborow – wskazywal.
– Gdyby ta Izba wydala takie orzeczenie – a poniewaz jest to polityczny
organ, to trzeba myslec o kategoriach tez politycznych, czyli walki o
wladze – to trzeba byloby zastanowic sie, czy mielibysmy do czynienia z
konstytucyjnym stwierdzeniem niewaznosci wyborow przez SN. Moim zdaniem
nie, wiec takie orzeczenie, wydane przez taka izbe, nie mialoby znaczenia
prawnego – powiedzial. Zgodnie z Kodeksem wyborczym po uwzglednieniu skargi
Prawa i Sprawiedliwosci przez wskazana izbe Sadu Najwyzszego, PKW jest
zobowiazana zmienic podjeta uchwale i przyjac sprawozdanie finansowe Prawa
i Sprawiedliwosci. Sporna kwestia moze byc jednak to, ze w Izbie Kontroli
Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sadu Najwyzszego znajduja sie sedziowie
powolani przez upolityczniona Krajowa Rade Sadownictwa.
Status Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, ktora jest
wlasciwa do rozpatrywania skarg na uchwaly PKW, jest kwestionowany przez
obecny rzad, europejskie trybunaly, a takze czesc czlonkow PKW.
W drugiej polowie listopada PKW przyjela stanowisko, w ktorym postuluje,
aby w sprawach przed SN i innymi sadami nie braly udzialu osoby powolane do
orzekania przez KRS po 2017 r. Zapowiedziano wowczas, ze w sprawach z
udzialem PKW, w ktorych mialyby orzekac takie osoby, Komisja bedzie
wnioskowac o ich wylaczenie. Stanowisko to nie zostalo jednak przyjete
jednomyslnie.
Jedna ladowarka do kilku urzadzen. Rewolucja weszla w zycie. Od soboty
sprzedawane w Unii Europejskiej przenosne sprzety elektroniczne, jak miedzy
innymi telefony komorkowe, tablety, aparaty cyfrowe, czytniki, sluchawki, a
nawet myszy do komputera, wyposazone musza byc w taki sam port do
ladowania, czyli USB-C. Od kwietnia 2026 roku wymogi te beda mialy tez
zastosowanie do laptopow. W praktyce oznacza to, ze konsumenci beda mogli
ladowac swoje urzadzenia jedna ladowarka z wejsciem USB-C niezaleznie od
typu czy marki sprzetu.
Nowy system pomoze konsumentom ograniczyc liczbe zakupionych nowych
ladowarek i zaoszczedzic co najmniej 250 mln euro rocznie na niepotrzebnych
zakupach. Jak poinformowala Komisja Europejska, szacuje sie, ze
ograniczenie produkcji i unieszkodliwiania nowych ladowarek zmniejszy ilosc
odpadow elektronicznych o 980 ton rocznie. Dzisiaj tylko ladowarki do
telefonow odpowiadaja za 11 tys. ton e-smieci rocznie.
Zakres zmian
Nowe regulacje obejma, poza wspomnianymi juz telefonami komorkowymi i
innymi malymi sprzetami, takze konsole do gier wideo, klawiatury do
komputera oraz przenosne systemy GPS. Zharmonizowana technologia zapewni
tez szybkie ladowanie sprzetow i pomoze uniknac sytuacji, kiedy producenci
czasem ograniczali predkosc ladowania urzadzen. Zmieni sie tez sposob
sprzedazy, bo konsumenci beda mogli kupic urzadzenia bez dolaczonej
ladowarki, co ograniczy liczbe ladowarek dostepnych na rynku lub
niewykorzystywanych.
Producenci zobowiazani beda do jasnego i czytelnego informowania
konsumentow na temat charakterystyki ladowania, w tym na temat mocy jakiej
wymaga dane urzadzenie i tego, czy dostosowane jest ono do szybkiego
ladowania. Te informacje beda musialy byc przedstawione odpowiednio
wizualnie na opakowaniu urzadzenia oraz dolaczone w formie pisemnej. Ma to
pomoc kupujacym w zrozumieniu czy ich dotychczasowe ladowarki spelniaja
wymogi nowego urzadzenia i w razie koniecznosci pomoc w wyborze
kompatybilnej ladowarki.
Poczatek prac nas wspolna ladowarka dla sprzetow elektronicznych
Prace nad wspolna ladowarka w UE ruszyly jeszcze w 2009 r. Poczatkowo w
formie dobrowolnego porozumienia miedzy firmami technologicznymi, dzieki
ktoremu udalo sie ograniczyc liczbe istniejacych na rynku ladowarek do
telefonow komorkowych z 30 do 3. Z umowy jednak wylamal sie Apple, ktory
opracowal wlasny port szybkiego ladowania, czyli lightning. W odpowiedzi
Komisja Europejska zaczela pracowac nad rozwiazaniami prawnymi. Zmiana dla
wielu konsumentow moze pozostac niezauwazalna, poniewaz czesc producentow
jeszcze przed wejsciem unijnych przepisow w zycie zaczela wyposazac swoje
urzadzenia w port USB-C. Od 28 kwietnia 2026 r. wymogi wspolnego ladowania
beda mialy rowniez zastosowanie do laptopow sprzedawanych w UE.
Przyjechali do Polski za praca. Zaskakujace kierunki. W Polsce pracuje
ponad 1,17 miliona obcokrajowcow. Najliczniejsza grupa to Ukraincy, ale
widac wyrazny wzrost wsrod obywateli z takich panstw jak Nepal, Filipiny i
Kolumbia. W ujeciu rocznym przybylo ich odpowiednio o 46, 60 i 337 procent
– wynika z raportu Gi Group. Jak zauwazyli autorzy raportu, liczba zezwolen
na prace dla Filipinczykow wzrosla w pierwszej polowie 2024 r. o 60 proc.,
dla obywateli Nepalu o 46 proc., a Kolumbii – o 337 proc. (w porownaniu z
pierwszym polroczem 2023). Jednak zgodnie z danymi ZUS we wrzesniu br.
najliczniejsza grupa pracujacych obcokrajowcow stanowili obywatele Ukrainy,
ktorych bylo 779 tys. Ich liczba, jak wynika z raportu, wskazuje nieznaczny
spadek udzialu procentowego w ogole pracujacych cudzoziemcow, ktory od 2018
roku spadl o 7,8 p.p.
Obcokrajowcy pracujacy w Polsce
Rosnie liczba pracownikow z Nepalu, Kolumbii, Filipin, a takze Indii.
“Tylko w pierwszej polowie 2024 roku wydano ponad 173 tys. zezwolen na
prace, z czego wiekszosc trafila wlasnie do cudzoziemcow z krajow Azji i
Ameryki Poludniowej” – stwierdzila Gi Group. Wedlug raportu w Polsce
pracuje ponad 1,17 mln obywateli innych panstw. W ocenie autorow raportu
zatrudnienie obcokrajowcow jest “coraz czestszym rozwiazaniem w obliczu
‘demograficznej zimy’, starzenia sie spoleczenstwa i deficytow kadrowych”.
Wypelnienie deficytu i obnizenie kosztow
Ponad polowa ankietowanych przedsiebiorcow (55,5 proc.) widzi w
zatrudnianiu cudzoziemcow sposob na wypelnienie deficytow kadrowych, a 30
proc. mozliwosc obnizenia kosztow. Z kolei 26 proc. dostrzega w
zagranicznych pracownikach nowe perspektywy i kreatywne podejscie, a
podobny odsetek (23 proc.) – poprawe efektywnosci pracy. Z badania wynika
rowniez, ze 75 proc. firm z miedzynarodowymi zespolami zatrudnia obywateli
Ukrainy, 38 proc. obywateli UE, 25 proc. przedsiebiorstw zatrudnia
pracownikow z innych krajow bloku wschodniego, a 18,5 proc. – z np. Azji,
Afryki i Ameryki Pld. Gi Group zaznaczylo tez, ze obywatele Unii czesciej
pracuja w wiekszych firmach, szczegolnie w uslugach, sektorze publicznym
oraz transporcie i logistyce. Natomiast Ukraincy zatrudniani sa “bez
wzgledu na wielkosc firmy, sektor czy region dzialalnosci pracodawcow”.
Cudzoziemcy z bardziej odleglych regionow swiata pracuja zazwyczaj w
najwiekszych przedsiebiorstwach. W ocenie firmy moze wynikac to z “bardziej
zlozonego procesu rekrutacyjnego”. Przedstawiciele przedsiebiorstw
deklaruja tez, ze nie planuja zwiekszac liczby zatrudnionych cudzoziemcow
(30 proc.), lub ze jeszcze nie podjeli takiej decyzji (35 proc.).
Zwiekszenie etatow dla obcokrajowcow planuje 38 proc. firm, z czego 14,5
proc. planuje zatrudnic osoby z UE, 13,5 proc. z Ukrainy i po 5 proc. z
krajow bloku wschodniego oraz np. Afryki i Azji. Badani wskazywali tez na
wyzwania zwiazane z zatrudnianiem takich osob. Przede wszystkim na
zlozonosc formalnosci i procedur (35 proc.), trudnosci w interpretacji
przepisow (24,5 proc.) oraz dlugosc oczekiwania na pozwolenia (24 proc.).
Natomiast wsrod trudnosci zwiazanych z zatrudnianiem obcokrajowcow badani
najczesciej wskazywali na bariery jezykowe i problemy z komunikacja (41
proc.). Wspominali tez o odmiennych standardach pracy i podejscia do
obowiazkow (23,5 proc.) i problemy z integracja z polskimi pracownikami
(17,5 proc.). Cytowany w raporcie dyrektor Gi Group Holding w Polsce
Marcos Segador Arrebola stwierdzil, ze “zatrudnianie cudzoziemcow,
zwlaszcza z odleglych kulturowo krajow, budzi pewne obawy”. – Polska, przez
lata kraj homogeniczny kulturowo i religijnie, stoi dzis przed wyzwaniem
adaptacji do zmieniajacej sie struktury spolecznej – ocenil. Wedlug niego
dyskusja na ten temat jest wazna, aby “ostatecznie korzysci odniosly
wszystkie strony”. Raport “Zatrudnianie cudzoziemcow w Polsce. Wyzwania i
szanse” zostal opracowany przez Gi Group, a zawarte w nim dane pochodza z
badania przeprowadzonego przez SW Research metoda CAVI w dniach od 8
listopada do 13 listopada br. na grupie 200 przedstawicieli srednich i
duzych firm. Gi Group Poland S.A. jest firma oferujaca uslugi HR, w
zakresie doradztwa, zatrudnienia stalego i tymczasowego oraz outsourcingu.
Smierc policjanta na sluzbie w Norwegii. Podczas kontroli drogowej w nocy z
piatku na sobote na zachodzie Norwegii doszlo do smiertelnego postrzelenia
policjanta. Oprocz niego na miejscu zginal rowniez kierujacy zatrzymanym
pojazdem. To pierwsza od 2010 roku smierc funkcjonariusza policji na
sluzbie w tym kraju. Jadacy do zgloszenia policyjny patrol zatrzymal w
okolicach Jaeren podejrzany samochod, ktorym podrozowaly dwie osoby. Po
chwili doszlo do strzelaniny, w wyniku ktorej na miejscu zginal jeden z
policjantow i kierujacy zatrzymanym samochodem. Drugi z funkcjonariuszy
zostal ranny i przetransportowano go smiglowcem do szpitala
uniwersyteckiego w Stavanger.
Policja nie podaje szczegolowych okolicznosci zdarzenia. Wiadomo, ze druga
z podrozujacych zatrzymanym autem osoba nie odniosla obrazen.
Na miejsce skierowana zostala jednostka specjalna policji z regionu
Rogaland. W dochodzenie zaangazowano rowniez PST, norweska agencje
bezpieczenstwa wewnetrznego. To pierwszy od 14 lat w Norwegii przypadek
smierci policjanta na sluzbie. W 2010 roku w Mo i Rana w srodkowej czesci
kraju od ran zadanych nozem zginal 58-letni funkcjonariusz. W 2004 roku w
Stavanger w poscigu za sprawcami najwiekszej w historii Norwegii kradziezy
zastrzelony zostal dowodzacy akcja Arne Sigve Klungland.
Gleboki zal z powodu tragicznego zdarzenia w okolicach Jaeren wyrazil
premier Norwegii Jonas Gahr Store. Ministra sprawiedliwosci i
bezpieczenstwa Emilie Enger Mehl powolala sztab kryzysowy i skierowala do
zbadania okolicznosci strzelaniny dodatkowe sily.
Tylko zlamasy czytaja gazetke,a zaluja kasy (Na Smerfny Fundusz Gargamela)
STRONA INTERNETOWA: https://gazetka-gargamela.eu/
abujas12@gmail.com
http://
www.smerfnyfunduszgargamela.witryna.info/
http://www.portalmorski.pl/crewing/index.php?id=wiadomosci
http://MyShip.com
Jezeli chcesz sie zapisac na liste adresowa lub z niej wypisac, jak rowniez
dokuczyc Gargamelowi – MAILUJ abujas12@gmail.com
GAZETKA NIE DOSZLA: gazetka@pds.sos.pl
Dla Dobrych Wujkow Marynarzy:
(ktorzy czytajac gazetke pamietaja ze sa na swiecie chore dzieciaczki):
Stowarzyszenie Pomocy Chorym Dzieciom LIVER,
Krakow, ul. Wyslouchow 30a/43.
BNP Baribas nr 19 1750 0012 0000 0000 2068 7436
Konieczny dopisek “MARYNARSKIE POGOTOWIE GARGAMELA”
wplaty w EURO (przelew zagraniczny) PL72 1750 0012 0000 0000 2068 7452
(format IBAN)
wplaty w USD (przelew zagraniczny) PL22 1750 0012 0000 0000 2068 7479
(format IBAN)
wplaty w GBP (przelew zagraniczny) PL15 1750 0012 0000 0000 3002 5504
(format IBAN)
BIC(SWIFT) PPABPLPKXXX
Konieczny dopisek “MARYNARSKIE POGOTOWIE GARGAMELA”
Dla wypelniajacych PiT: Stowarzyszenie Pomocy Chorym Dzieciom LIVER,
numer KRS 0000124837:
“Wspomoz nas!”
teksty na podstawie Onet, TVN, Info Szczecin, Nadmorski, WP, Fakty
Sportowe, NATIONAL Geographic, Sport pl, Detektyw online, Poscigi pl